Wyróżnienie w VI Podkarpackim Konkursie: „Witryna Internetowa Mojej Szkoły”



BIP




DZIENNIK ELEKTRONICZNY

Destination Imagination

Witryna internetowa mojej szkoły-  konkurs


HISTORIA SZKOŁY


Fot. Archiwalne zdjęcie szkoły

Początki szkoły w Piskorowicach sięgają 1789 r., kiedy to na terenie wioski powstała jednoklasowa szkoła polska, którą następnie na żądanie Ukraińców z Piskorowic przekształcono w szkołę polsko-ukraińską. Od roku 1874 posiadała status szkoły publicznej, zaś dwa lata później ukończono budowę nowoczesnego jak na owe czasy murowanego budynku z przeznaczeniem na szkołę 1-klasową. Z czasem doszło do jego rozbudowy; w latach 20 - tych ubiegłego stulecia znacznie poszerzono parter, natomiast w latach 30 - tych nadbudowano piętro. Oto co pisze kronikarz najstarszej posiadanej kroniki szkolnej:
Szkoła w Piskorowicach powstała około 1880 roku. Piskorowice były wsią dużą , liczyły ponad 500 numerów i ponad 3200 mieszkańców. Szkoła mieściła się we własnym budynku parterowym do 1 września 1931 roku .W roku 1930 roku zorganizowano tu szkołę o trzech nauczycielach z liczbą dzieci 270.Od 1937 roku do 1939 była tu szkoła o czterech nauczycielach z liczbą dzieci 300.

Zgodnie z relacjami najstarszych mieszkańców kierownikiem szkoły w latach 20. XX w. był Aleksander Prokop, a następnie od 1930 r. Polak o nazwisku Pierożek, ściśle współpracujący z ówczesnym proboszczem parafi rzymsko-katolickiej Janem Porębą. Ostatnim przed wojną dyrektorem szkoły był Mieczysław Dziedziuk. W sierpniu 1939 r., powołany w ramach powszechnej mobilizacji, po zakończeniu działań wojennych nie powrócił już do Piskorowic.
Szkoła w Piskorowicach została zreorganizowana i podjęła naukę pod koniec października 1939 r. Jej obsadę stanowili wyłącznie Ukraińcy:

  • Iwan Wachnianin - kierownik
  • Sofia Wachnianin
  • Olha Berstjańska
  • Jarosław Ełyjiw
  • Irena Twardowska
  • Wołodymyr Żułtański

Obowiązywał ukraiński język wykładowy. Nauka w języku polskim odbywała się jedynie w jednej izbie ochronki SS. Służebniczek, a zadania tego podjęła się Eugenia Pukałówna, wcześniej ucząca w szkole w Chałupkach. Owej prowizorce nadano wkrótce status „Polskiej Publicznej Szkoły Powszechnej w Piskorowicach”

W kwietniu 1945 r. w budynku szkoły doszło do tragicznego zdarzenia, w którym zginęło (według różnych źródeł) 90-150 osób narodowości ukrańskiej (w tym cała rodzina kierownika). Zdarzenie to jest w dalszych ciągu przedmiotem badań historyków a przede wszystkim podkarpackiego oddziału IPN. Wydarzenia te upamiętnia tablica pamiątkowa, która była odsłonięta 2.12.2007 r.
Oto w jaki sposób o tym wydarzeniu pisała prasa:

We wsi na szkole wisi dwujęzyczna tablica: "Pamięci mieszkańców Piskorowic i okolic narodowości ukraińskiej zamordowanych w tym budynku w kwietniu 1945 roku". Pod tablicą zamarznięte wieńce, wypalone lampki cmentarne i niewyraźne zdjęcie młodej dziewczyny, jednej z ofiar oddziału Wołyniaka. Ktoś przejdzie i poprawi sino-żółtą szarfę. Ktoś otrzepie ze śniegu biało-czerwoną kokardę. Zetrze szron ze starego zdjęcia, podniesie zmarzniętą różę, stanie na chwilkę, zemnie czapkę w garści, przeczyta, choć krótki tekst zna na pamięć

Gazeta Wyborcza, 2008-01-05

Pierwsze po II wojnie światowej stanowisko kierownika szkoły pełniła p. Eugenia Pukała, Należy sądzić, iż były to trudne i bardzo pracowite lata naszej szkoły.
Kronikarz pisał : W roku 1945 po akcji wiosennej i po spaleniu Piskorowic zostało tylko 72 uczniów. W roku 1946/47 liczba uczniów powiększyła się do 111. Do szkoły uczęszczały dzieci z Piskorowic (pow.Jarosłąw) i Rzuchowa (pow. Łańcut) ponieważ w Rzuchowie brak było siły nauczycielskiej.W roku 1947/48 było 91 dzieci z Piskorowic tj. z obwodu tej szkoły i spoza obwodu 40 dzieci tj. z Rzuchowa - Razem 131.

Liczba mieszkańców i uczniów szkoły znacznie się zmniejszyła z powodu przeprowadzanych akcji pacyfikacyjnych, deportacji ponad 1400 osób na Ukrainę oraz przesiedlenia kilkudziesięciu mieszkańców w ramach akcji „Wisła” na tereny północnej i zachodniej Polski.

Nauczyciele, którzy pracowali w tych trudnych latach , których nazwiska przewijają się przez strony kroniki to:

  • Stanisława Cieszanowska
  • Jadwiga Szczekot
  • Eugenia Pukała
  • Helena Pudełko (rod. Rudnicka, następnie Tara)
  • Franciszek Woźniak
  • Maria Bratek
  • Maria Rudnicka (Szal)
  • Czesława Forystek (Sarzyńska)

W 1948 r. podjęto remont szkoły w Piskorowicach. W budynku wymieniono podłogi i okna, odnowiono wewnętrzne tynki oraz postawiono nowe piece. Remont przeprowadzała Spółdzielnia Budowlana z Jarosławia. Harmonogram zakładający zakończenie prac remontowych do 31 XII 1949 r. nie został dotrzymany i ostatecznie zostały one zakończone w sierpniu 1950 r.

W dniu 15 sierpnia 1954r. obowiązki kierownika szkoły objął p. Paweł Chrobak.
Tak pisze o tym czasie Pan kierownik: Szkoła była bardzo zaniedbana i nieremontowana. Mieszkania dla nauczycieli i klasy były zaniedbane, brudne, ponieważ kierowniczka kol. Pukała Eugenia nie mieszkała w szkole ale na plebanii u Ks. Jana Poręby. Szkoła nie była ogrodzona, plac szkolny zarośnięty różnymi chwastami. Musiałem poświecić dużo pracy , aby przyprowadzić do porządku klasy, mieszkania nauczycieli obejście szkolne.

Do szkoły w roku szk. 1954/55 zapisało się 81 dzieci , w tym do klasy pierwszej 5 dzieci, do klasy VII-23 .Do klasy VI-VII uczęszczały dzieci z Rzuchowa i Chałupek Piskorowickich. Realizowany był program 7 klas. W tym też roku szkoła w Chałupkach Piskorowickich została włączona do szkoły w Piskorowicach, ze względu na małą ilość uczniów.

Szkoła stała się centrum życia kulturalnego wsi. W tymże roku jesienią placówkę odwiedziło kino objazdowe. Przeważająca większość mieszkańców oglądała film po raz pierwszy. 6 XII 1954 wyświetlono film dla dzieci szkolnych „Mały przewodnik”.

Staraniem kierownika szkoły i Komitetu Rodzicielskiego została wypożyczona podłoga od Ochotniczej straży Pożarnej i złożono tymczasową scenę.

W wyniku podziału administracyjnego w 1956 r. Piskorowice zostały włączone do powiatu Leżajsk, a w naszej szkole odbyła się sesja Gromadzkiej Rady Narodowej. Część artystyczną przygotowali nauczyciele z uczniami.

9 stycznia 1955 zorganizowano zabawę noworoczną połączoną z występem uczniów   sztuka Przebieranie. W zabawie uczestniczyli mieszkańcy wsi.

W tym też czasie powstał pierwszy szkolny zespół artystyczny, który wystawił sztukę Pan Jowialski. Aktywnie działały Koło Miłośników Książki, Koło Artystyczne /taneczne/ oraz szkolne koło Polskiego Czerwonego Krzyża prowadzone przez p. Marię Rudnicką. Powstała też Organizacja Harcerska, której opiekunem była p. Maria Bratek.

Na wiosnę wybudowane zostało boisko do siatkówki, zakupiono piłki i wypożyczono siatkę, co przyczyniło się w Piskorowicach do rozwoju sportu. W tym okresie szkoła była wizytowana przez Inspektora p. Jana Potępę. Rok szkolny się kończył a uczniowie przygotowywali się do egzaminów promocyjnych i ukończenia szkoły. Trwały one od 9 czerwca do 21 czerwca. Siódmą klasę ukończyło 20 uczniów, nie ukończyło 3 osoby.

Od 15 do 27 listopada 1957 nauka w szkole została przerwana z powodu epidemii grypy azjatyckiej. Na wakacjach 1958r. odbył się generalny remont szkoły. W tym samym roku p. Paweł Chrobak przestał pełnić funkcję kierownika szkoły.

Następnym kierownikiem szkoły został p. Marian Mroczkowski. Kontynuował on rozwój kulturalny szkoły. Piecze nad zespołem artystycznym młodzieży starszej prowadziła p. Adolfina Mroczkowska. Dyr. Mroczkowski został następnie wizytatorem Kuratorium Oświaty w Rzeszowie z filią w Leżajsku. W latach 1964-68. kierownikiem był p. Bolesław Marek. W tych czasie we wsi Piskorowice została założona elektryczność i otworzono w szkole punkt fryzjerski. Od roku 1968 do 1972 władze nad szkołą pełnił p. Czesław Magiera. Przyczynił się on do wybudowania domu nauczyciela. Nie pozostawił on jednak po sobie więcej śladów w kronikach szkolnych. 28 sierpnia 1972r. dyrektorem szkoły został p. Stanisław Wojtera. Szkoła p. Stanisławowi wiele zawdzięcza. Zmienił on m.in. wygląd zewnętrzny placu szkolnego: zasadzono krzewy porzeczek i dodano ławki. Wyposażono także klasy w ławki i krzesła, odświeżono wszystkie tablice szkolne. Z trudem wystarał się on również o dodatkową klasę lekcyjną. Udało mu się zatrudnić nauczyciela muzyki. Zadbał on o dom nauczyciela. Po p. Stanisławie Wojterze funkcję kierownika szkoły na krótko objął p. Tadeusz Ziemba.

Kolejnym dyrektorem szkoły został p. Stanisław Leboda. Z jego inicjatywy została rozbudowana szkoła, wybudowano salę gimnastyczną. W latach 1984-91 aktywnie działała drużyna zuchów w Rzuchowie, która brała udział min. w Hufcowym i Chorągwianym Festiwalu Piosenki. Na szczeblu ogólnopolskim tego festiwalu w Siedlcach zdobyli III miejsce. W szkole podstawowej w Piskorwicach działała drużyna harcerska im. Zawiszy Czarnego, która organizowała działalność harcerską w ciągu roku szkolnego a także w czasie ferii i wakacji. Przy drużynie harcerskiej działał również harcerski zespół wokalny Gaduły i tradycje śpiewania były kontynuowane na kolejnych edycjach festiwalu w Siedlcach i występach np. MCK Leżajk, GOK Giedlarowa. Drużynie przyznano Odznakę Chorągwianą za pełną realizację zadań współzawodnictwa w roku harcerskim 1987|88. Najważniejszym wydarzeniem dla tej druzyny było otrzymanie Nominacji na Zlot Związku Harcerstwa Polskiego, który odbywał się na Warmii i Mazurach w dniach 9 -23 lipca 1988. Drużynowa tej drużyny Barbara Gajewska dwukrotnie była delegatem na Zjazd ZHP i reprezentowała Chorągiew Rzeszowską. Komenda Chorągwi ZHP w Rzeszowie powołała 48 DH im. Zawiszy Czarnego na Zbiórkę Sztandarową Rzeszowskiej Chorągwi ZHP z okazji 70 rocznicy Odzyskania Niepodległości i 70-lecia powstania ZHP.

Ważnym zespołem artystycznym w naszej szkole był teatr Kabaj. Początkowo był on niewielkim kółkiem teatralnym, dopiero po debiucie w 1989r. zorganizowano grupę uczniów, którzy cały swój wolny czas poświęcali na grę sceniczną. Piecze nad tym zespołem sprawowała p. Barbara Gajewska, obecny dyrektor szkoły. Historia teatru kryje w sobie wiele osiągnięć i wyróżnień. Aktorzy teatru Kabaj byli laureatami min.

  • Złotej i Srebrnej Jodły na Ogólnopolskim Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolnej w Kielcach ( 1993 i 1998)
  • Międzywojewódzki Przegląd Teatrów w Strzyżowie - dwukrotnie Nagrody Główne
  • Dziatwa'96 w Łodzi - indywidualna nagroda za kreację aktorską
  • wyróżnienie Ministra Kultury
  • Instruktor Roku Promocji Talenty - nagroda dla p. Barbary Gajewskiej
  • Nagroda Promocji Talenty dla teatru Kabaj

Mali aktorzy uczestniczyli w wielu wyjazdach, występach dla szkół i przedszkoli w naszej okolicy. Wyznają, że scena była ich drugim domem i bardzo chętnie uczestniczyli w spektaklach. Tradycje tego teatru kultywuje kółko teatralne - prowadzone przez p. Dorotę Rup.

1 września 1999r. zostało utworzone gimnazjum, którego dyrektorem została p. Barbara Gajewska, a pieczę nad szkołą podstawową pełnił p. Wiesław Dzięcioł. W tym samym roku w naszym gimnazjum odbył się pierwszy raz Gminny Bieg Ekologiczny, który został tradycyjną, coroczną imprezą szkolną.

W 2003r. ze Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Piskorowicach utworzono Zespół Szkół w Piskorowicach, którego pierwszym dyrektorem została mgr Barbara Gajewska. Od tego czasu zaszły bardzo widoczne zmiany zarówno w wyglądzie zewnętrznym jak i wewnętrznym szkoły. Nowa elewacja przykuwa oczy, starannie pielęgnowane tereny zielone dają radość swoim pięknem.

Nasza szkoła wewnątrz została pomalowana na jasne, przyjazne kolory. Odnowiono każdą klasę, wyposażono w nowe ławki i pozostały sprzęt. Stale uzupełnia się baza pomocy naukowych, a nowo wyremontowana sala gimnastyczna tętni życiem.
Mamy 2 pracownie komputerowe i Centrum Multimedialne, z którego korzystamy nie tylko w czasie lekcji informatyki.
Mając takie warunki staramy się uczyć jak najlepiej. Wyniki naszych szkół: SP i GP stale rosną, chociaż na początku nie było najlepiej.

W roku 2007 szkoła przystąpiła do Projektu Szkoły Jagiellońskie i radość nasza była wielka kiedy znaleźliśmy się wśród 50 szkół, które otrzymały dotację i mogły realizować swoje marzenia.

Historia naszej szkoły tworzy się w dalszym ciągu. Piszą ją wydarzenia, które mają miejsce każdego dnia w na szkolnych korytarzach. Nie możemy zapominać o tym jaka była historia tego miejsca. Szanujmy ją i pielęgnujmy pamięć o tym co było, bo tylko w ten sposób unikniemy powielania złych kart historii a będziemy kontynuowali te dobre.

Opracawała: mgr Barbara Gajewska
Zespół redakcyjny z opiekunem mgr Dorotą Rup
na podstawie kronik szkolnych

Konsultacja: dr inż. Władysław Czajka

Konsultacja: p. Tomasz Bereza
Wykorzystano fragmenty książki p. T. Berezy
Piskorowice, 18 kwietnia 1945 r.
Przyczynek do historii
stosunków polsko-ukraińskich,
mps, passim

© Wszystkie prawa zastrzeżone